आज ५२ औं अन्तराष्ट्रिय जाती भेद तथा रंग भेद उन्मुलन दिवस

आज मार्च २१ अर्थात अन्तर्राष्ट्रिय जाती तथा  रंगभेद उन्मुलन दिवस । विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी संसारभर मनाँईदै छ ।  आज संसारभर जातिय विभेद तथा उत्पिडनका विरुद्द एक स्वर गुन्जने गर्दछ । नेपालमा पनि विध्यमान जातिय विभेदको विरुद्ध थुप्रै कार्यक्रमहरु आयोजना गरेर यो दिवस मनाईन्छ ।

दक्षिण अफ्रिकामा सन् १९५९ मा साप भिल्ले शहरमा गोरा जातिको रङ्ग विभेदका विरुद्ध आन्दोलनमा उत्रिएका ६९ जना कालाजातिको हत्या गरिएको सम्झनामा यो दिवस मनाउने गरिएको हो ।

संयुक्त राष्ट्रसंघले त्यस घटनालाई मानव अधिकारको हनन भनेर सन् १९६५ मा सबै प्रकारका जातीय विभेद उन्मुलन सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय महासन्धी पारित गरेको हो । नेपालले सन् १९७१ मा यो महासन्धीको अनुमोदन गरेको हो ।

विश्व भर हुने जातीय एवं रंग भेदको विरुद्धमा विभिन्न कार्यक्रमहरु गरेर प्रत्येक वर्षको मार्च २१ तारिख यो दिवस मनाँईदै आईएको छ । यस अवसरमा नेपालमा समेत विविध कार्यक्रमहरु आयोजना गरिन्छ ।  विशेषगरि शहरका ५ तरे होटल र महंगा पार्टी प्यालेसहरुमा जातिय विभेद विरुद्धका ठुला ठुला ब्यानर टाँगेर विभिन्न कार्यक्रमहरु आयोजना हुँदै आएका छन ।

२०६२/६३ को जनआन्दोलनपछि पुनर्स्थापित  संसदले २०६३ जेठ २१ गते नेपाललाई छुवाछुत मुक्त राष्ट्र घोषणा गरेको थियो । यस्तै जातीय छुवाछुत कसुर सजाय ऐन २०६८ व्यवस्थापीका संसदबाट पारित भईसकेपनि जातिका आधारमा गरिने भेदभावमा कमी आउन सकेको छैन । जातीय विभेदका क्रुर घटनाहरुमा अझै कमि आउन नसक्नु दु:खद हो ।

यसपटकको अन्तराष्ट्रिय नारा

Racial profiling and incitement to hatred, including in the context of migration. ( रंगभेदको तस्विर र यसलाई घृणा गर्ने आँट तथा आप्रावासीका सन्दर्भहरु । )

राष्ट्रिय नारा

जातीय तथा रंगभेदद्धारा सत्ताको उत्पीडनमा परेका आम दलित उत्पीडितहरु तथा न्यायपूर्ण समाज निर्माणका जुझारु मनोवलहरु ।